Onderzoek leert ons dat niet alle preventie goed is. Preventie kan soms een omgekeerd effect hebben en het doelpubliek juist nieuwsgierig maken naar druggebruik. Kortdurende interventies, zoals een eenmalige lezing door een specialist of de politie, blijken niet te werken. Evenmin het geven van te eenzijdige informatie.
Het is daarom van essentieel belang dat preventieactiviteiten gebaseerd zijn op bewezen effectiviteit. Dit wil concreet zeggen dat goede drugpreventie voldoet aan deze criteria:
Het trainen van leerkrachten, een belangrijk criterium bij effectieve preventie
Training, drugs and the brain - Genk
Ook het betrekken van het gezin, zodat daar de discussie kan worden verdergezet, heeft zijn effectiviteit bewezen.
Drugpreventie wordt best ingebed in een drugbeleid, naast de pijlers regelgeving, begeleiding en structurele maatregelen.
Meestal richt drugpreventie zich op het secundair onderwijs. Niet drugspecifieke preventie (trainen van persoonlijke en sociale vaardigheden) dient echter veel vroeger aan te vangen en moet worden gestart in lagere en zelfs kleuterscholen.
Voorbeelden hiervan zijn Het gat in de haag, Contactsleutels en TOPspel
uit: Drugs in beeld, drugspreventie op scholen in de EU, EMCDDA, sept-okt 2002
Het drugpreventiemateriaal Unplugged voldoet aan bovenstaande criteria.
Meer nog, het materiaal van Uplugged (eerste graad) werd zelfs onderworpen aan een 'randomised controlled trial'.
Hierbij werd er een vergelijking gemaakt tussen scholen die het materiaal implementeerden en controlescholen. Unplugged bleek effectief te zijn.
Door te werken aan een gezondheidsbeleid, willen scholen hun leerlingen stimuleren en ondersteunen bij de keuze voor een gezonde levensstijl. Dit omvat ook de leerlingen sensibiliseren, informeren en vaardigheden bijbrengen in het omgaan met alcohol en andere drugs. Scholen stellen zich vaak de vraag hoe ze dit concreet vorm kunnen geven.
VAD en VIGeZ ontwikkelden als antwoord op deze vraag de 'Leerlijn alcohol, tabak, gamen, cannabis en andere illegale drugs'. De leerlijn is een praktisch instrument dat schoolteams, van het lager en secundair onderwijs, wil ondersteunen bij het preventief werken rond alcohol, tabak, gamen, cannabis en andere illegale drugs.
De leerlijn heeft volgende hoofddoelstellingen:
De leerlijn omvat:
"Unplugged" voor de eerste graad is het eerste preventieprogramma in Europa dat wetenschappelijk getest is op zijn effectiviteit door EU-Dap (European Drug Abuse Prevention). Dat gebeurde voordien niet, omdat je voor zulk onderzoek een heel grote steekproef moet nemen.
|
Bij EU-Dap waren dat 7.079 leerlingen in zeven verschillende landen. Zo'n grote steekproef liet toe kleine effecten tussen de onderzoeksgroep en de controlegroep naar voor te brengen. De resultaten zijn uitermate positief. |
 |
|
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat preventieprogramma's aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen om effectief te zijn. Succesvolle programma's richten zich op de verbetering van de sociale en persoonlijke vaardigheden van leerlingen. Leerlingen moeten kritisch leren omgaan met informatie. Alleen zo kunnen ze een weloverwogen beslissing nemen over drugs. Interactief onderwijs blijkt hierbij de meest effectieve onderwijsvorm te zijn. |
 |
In opdracht van de Stad Brugge voerden wij in 2009-2010 voor de vijfde maal een onderzoek uit naar het gebruik van legale en illegale middelen bij schoolgaande jongeren in Brugge.
Als je ervan overtuigd bent dat de meeste 15-jarigen weed roken, wordt dat voor jou de norm. Vele jongeren gaan zich volgens die norm gedragen. Zo krijgt men onterecht de indruk dat alle jongeren tegenwoordig aan de drugs zitten. Een verklaring kunnen we vinden in het fenomeen "Normative belief". Een woordje uitleg.
Wanneer is preventie effectief? Hoe voorkom je problemen bij kwetsbare groepen? Welke soorten geïndiceerde preventie bestaan er? Welke strategieën zien we in Europa?
 |
Gregor Burkhart is dokter en leidt al 15 jaar het preventieteam van het European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction in Lissabon. Een interview met een autoriteit met een uitstekende kijk op hoe er in de Europese Unie aan preventie wordt gedaan. |
Tijdens projectdagen of “sleutelspelen” is één van de stellingen waar leerlingen over discussiëren: “het drugbeleid op onze school is te laks”. Wat je dan als leerkracht of begeleider te horen krijgt, blijkt achteraf vaak een “eye-opener”. Bij pubers komt in de discussie echter altijd één constante terug: “als het maar duidelijk en rechtvaardig is”.
Groepswerking voor mensen met een verslavingsproblematiek die tijdens en/of na hun behandelperiode graag contact willen hebben/houden met lotgenoten.
Waar:? Dagcentrum De Sleutel, F. De Merodestraat 20 te Mechelen
Wanneer? op woensdagen telkens om 19u30. Er is een sessie op woensdag 13/2 ; 27/2; 13/3; 27/3; 10/4; 24/4; 8/5,...
Kostprijs per sessie : 2 euro (drankje inbegrepen)
Deze studiedag vindt plaats te Leuven en wordt georganiseerd door de stuurgroep vrouwenwerking van de vier Vlaamse Therapeutische Gemeenschappen; nl. De Kiem, De Sleutel, De Spiegel, Katarsis en VAD, dit in samenwerking met het Provinciehuis van Leuven.
